Karşıyaka - Latife Hanım Anı Evi

04 Ocak 1923 günü, Gazi Mustafa Kemal Paşa, Latife Hanım ile evleneceğini Azerbaycan Elçiliği’nde yapılan bir toplantıda açıklamıştır. Gazi, kendisinin evlenmesini çok isteyen annesine bu niyetini daha önceden duyurmuştur. Bozuk olan sağlığı için İzmir’e gitmesi doktorlarca önerilen Zübeyde Hanım’ın yapacağı bu seyahat, O’na gelin adayını da görme fırsatını da vermiştir.

18 Aralık 1922 tarihinde Karşıyaka’ya gelen Zübeyde Hanım’a; Başyaver Salih Bozok, evlatlığı Fatma ve Gazi’nin manevi evladı Abdurrahim (Tuncak) Bey eşlik etmiştir. Zübeyde Hanım, Latife Hanım’a nişan hediyesi olarak, Gazi’ye ait Sakarya isimli çok güzel bir atı da yanında getirmiştir.

Karşıyakalılar, istasyonda Zübeyde Hanım’ı iyi karşılamış ve çok yakınlık göstermiştir. O’da, ziyaretine gelen İzmirlileri vagonunda kabul etmiş, Latife Hanım’la da trende tanışmıştır. Kendisi dizlerinden rahatsız olduğu için, hasır koltuğa oturtularak yakındaki Latife Hanım’ın ailesine ait köşke taşınmıştır.

Yüzbaşı Dr. Asım (Arar) Bey ile Dr. Behçet (Uz), Gazi’nin annesi Zübeyde Hanım’la özenle ilgilenmiştir. Ne yazık ki Zübeyde Hanım, hekimlerin ve Latife Hanım’ın itinalı bakımlarına rağmen 14 Ocak 1923 tarihinde bu Uşakizadelere ait bu köşkte vefat etmiştir.

“Latife Hanım Anı Evi” olarak isimlendirilen bu köşk, Uşakizade ailesi tarafından yazlık olarak yaptırılan bodrum dâhil üç katlı bir yapıdır. Zübeyde Hanım, İzmir’e gelirken getirdiği Sakarya adlı atı bu köşkte bırakmıştır. Gazi, Latife Hanım ile evliliklerinin ertesi günü, önce annesinin mezarını ziyaret etmiş, daha sonrada bu köşkün bahçesinde birlikte ata binerek gezinmişlerdir. O akşam, Gazi ve Latife Hanım köşkün eklentisi olan bir binada misafir kalmışlardır.

Uşakizade ailesi, bu köşkü önce dershane amaçlı kiraya vermiş ve daha sonra satarak elden çıkarmıştır. Karşıyaka Belediyesi 2005 yılında köşkü satın alarak, tarihi binanın aslına uygun olarak korunması için gerekli çalışmayı İzmir Valiliği ile birlikte yapmıştır. Ulu önder Atatürk’ün annesi Zübeyde Hanım’ın, 28 gün yaşayıp hayatını kaybettiği köşkte, Zübeyde Hanım’ın vefat ettiği oda anı odası olarak düzenlenmiştir. Bu odada ve diğer odalarda, halen köşkün varislerince bağışlanan ve Latife Hanım ile Atatürk’e ait olan bazı eşyalar sergilenmektedir. Köşkün içinde Prof. Dr. Yılmaz Büyükerşen’in balmumundan yaptığı Atatürk, Latife Hanım ve Zübeyde Hanım’ın heykelleri de bulunmaktadır. Toplam alanı 2958 m2 olan köşkün bahçesinde sergi alanları ile bir kafeterya vardır. 9 Temmuz 2008 tarihinde bitirilen restorasyon sonucunda, köşk “Latife Hanım Anı Evi” olarak ziyarete açılmıştır.

Latife Hanım Anı Evi:

Açık olduğu günler: Pazartesi dışında her gün, 08.30-12.30 / 13.30-17.30 saatleri arası. Yaz günlerinde müze 18.00’a kadar açıktır.

Adres: Latife Hanım Sokak (Karşıyaka İstasyonu yanı)

Tel: 0232 381 43 11

Kaynak: Ahmet Gürel, İTK Uşakizade Köşkü Md.