Antalya - Atatürk Evi ve Müzesi

Cumhuriyetin ilk yıllarında valiliğe ait olan ve Antalya'yı ziyaretlerinde Atatürk'e tahsis edilmiş olan köşk, Atatürk’ün ölümünden sonra, Özel İdare'nin kullanımına geçmiştir. 1939’da Akşam Kız Sanat Okulu ve Kız Enstitüsü binası olarak kullanılmıştır. 1952 yılında Tarım Bakanlığı’na devredilen köşk, son yıllara kadar Teknik Ziraat Müdürlüğü’nün büroları olarak kullanılmış.

Atatürk Müzesi yapılmak ve onun anılarını yaşatmak üzere 1984 yılında Kültür Bakanlığı'na tahsis edilmiştir. Şehrin yeni imar planı uygulaması sırasında cadde de kaldığı için ve yıkılan binanın aynısı, biraz geri çekilerek yeniden yaptırılmıştır. Dikdörtgen planlı, iki katlı, iki cepheli, üzeri kiremit örtülü kırma çatılı taş-tuğla duvarlı olan bina 1986 yılından beri Atatürk Evi ve Müzesi olarak hizmet vermektedir.

Müzede alt katta; Atatürk'ün Antalya'ya gelişleri ile ilgili gazete kupürleri ve resimlerin yer aldığı resim sergisi, Atatürk ve Antalya isimli Atatürk'ün Antalya'yı ziyaretlerini konu alan belgeselin izlenebileceği barkovizyon odası, büro ile girişteki holde yemek odası yer almaktadır.

Üst katta ise; yatak odası, iki adet çalışma odası ile Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşundan günümüze kadar basılan madeni ve kağıt paralar ile pullar ve hatıra paraların sergilendiği ayrı bir bölüm daha yer almaktadır. Atatürk, üst katta merdivenin karşısındaki odada yatmıştır.

Anıtkabir komutanlığından getirilen Atatürk'ün şahsi eşyalarının sergilendiği Müze Odası, Müze'nin en önemli bölümlerindendir.

Atatürk'ün Antalya'ya Gelişleri

Ulu önder Atatürk 6 Mart 1930 günü Antalya'ya gelmiştir.

Antalya halkının kendisine armağan ettiği köşkte 12 Mart 1930 sabahına kadar tam bir hafta kalan Atatürk, bu süre içinde geziler yaptı. Müzeleri, eski eserleri gezdi. Narenciye bahçelerinde üreticilerle görüştü. Dinlendi. 12 Mart 1930 sabahı saat 10:00’da arkadaşlarıyla birlikte Ankara’ya döndü.

7 Mart Cuma

7 Mart Cuma günü tüm ilçe ve köylerden Gazi'yi görmek, saygılarını sunmak için gelen heyetlere ve Antalya'lılara köşkün balkonundan kısa bir konuşma yaptı. Akşamüzeri otomobil ile şehirde gezdi.

8 Mart Cumartesi

Arap suyunda pirinç ziraatı yapılan Mursi çiftliğine Rüstemiye vapuru ile gitti. Ardından vapur ile Antalya sahillerini gezdi. Daha sonra karadan bugünkü Lara yolu üzerinde Rumkuş mevkiine gidildi. Atatürk oradan denizi, karşı sahilleri, karla örtülü Beydağlarını uzun uzun seyretti ve "Hiç şüphesiz ki Antalya Dünya'nın en güzel yeridir" demekten kendini alamadı.

9 Mart Pazar Günü

Tarihe ve eski eserlere son derece önem veren Atatürk, Aspendos Antik Tiyatrosunu görmeye gitti. Tiyatro, Antalya Müzesi Müdürü Süleyman Fikri Erten'in rehberliğinde gezildi. Atatürk, Aspendos Tiyatrosu'nun derhal onarılarak ziyarete açılması için direktifler verdi.

10 Mart Pazartesi Günü

Atatürk, köşkte Antalya Müzesi'nden getirilen birkaç el yazması tarih kitabını ve Kuran-ı Kerimi incelemekle geçirdi.

Atatürk'ün Antalya'yı ikinci ziyareti; 8 Şubat 1931 de Ege Vapuru ile İzmir'den Antalya'ya yola çıkarak 10 Şubat 1931'de sabah Antalya'ya geldi. Aynı gün akşamüzeri Silifkeye doğru gitmek üzere tekrar yola çıktı.

Atamızın Antalya'ya Üçüncü Gelişleri : İstanbul'dan Ege Vapuru ile hareket eden Mustafa Kemal Atatürk, 16 Şubat 1935 tarihinde Çeşme önlerinde Zafer torpidosuna geçerek Alanya'ya doğru hareket etti. 18 Şubat 1935'de Zafer torpidosu ile Alanya'ya girdi. Burada 3 saat kadar kaldıktan sonra öğleye doğru Antalya'ya geldi. Yanında kız kardeşi Makbule Atadan, Nebile Hanım, Prof. Afet İnan, Fahrettin Altay, Nuri Conker, Cevat Abbas Gürer, yaverler ve başkaları vardır. Kendi için hazırlanan faytona binerek önce Tophane'ye daha sonra da kendisine ayrılan köşke gitti. Ertesi gün halkın sevgi ve sıcak gösterileriyle Ege Vapuru ile Antalya'dan ayrıldı.

Atatürk'ün Antalya'yı ziyaretleri Antalya'lılar için çok büyük önem taşıması nedeniyle her yıl 6 Mart'da onun anısına törenler yapılmaktadır.

Adres: Antalya Atatürk Evi ve Müzesi, Işıklar Caddesi, ANTALYA

Ziyaret Saatleri: Nisan-Ekim aylarında 09.00-19.30, Kasım-Mart aylarında 08.30-17.30. Müze Pazartesi günleri kapalıdır.

Kaynak: A A M, Atatürk Evleri Atatürk Müzeleri, Mehmet Önder, Türk Tarih Kurumu Basımevi 1993. ISBN: 975-16-0077-4. Sayfa: 52-53