Cemil, Neden Kadın Yok?

Modern sinemacılığımızın kurucusu olan Cemil (Filmer) Bey ve eşi Sabahat Hanım, İzmir’de birkaç kez Gazi Mustafa Kemal Paşa ve Latife Hanım’ı ziyaret etmişlerdir. Sinema sanatına büyük önem veren Gazi, bu çiftin sinemacılık işini sürdürmelerini özellikle istemiş ve destek vermiştir. Gazi, Cemil Bey’in sinema davetini kabul etmiştir. Cemil Filmer o günleri şöyle anlatır:

“Köşke yaptığım ziyaretleri genellikle öğle üzeri yapardım. O sırada Gazi uyanmış olurdu. Bu ziyaretimde kendisine cephe filmlerinin son kısmını getirdiğimi arzu ederlerse gösterebileceğimi söyledim. Ama bahçedeki uydurma perdede filmler istenildiği gibi güzel görünmüyordu, bu defa benim işlettiğim Ankara Sineması’na şeref verirlerse daha iyi seyredebileceklerini, ayrıca bazı ilave filmler de gösterip kendilerini memnun etmeye çalışacağımı söyledim. Hemen yaveri Muzaffer’i çağırdı. O günkü programı okuttu. Programdan bazı işleri iptal etti ve o gün saat üçte sinemaya gelebileceğini bildirdi. Çok duygulandığımı bildirerek huzurlarından ayrıldım. Yol üzerinde geçerken karakollara haber verdim ve önlem almalarını söyledim. Kendilerini karşılamak üzere hazırlık yaptık. Sinemanın balkonundaki locayı donattık, gümüş çay takımları, kurabiyeler vs. bulunduracaktık.

Ancak benim karakollara verdiğim haber çok çabuk yayılmıştı. Bütün halk kadınlı erkekli erken saatlerden itibaren Gazi’nin geçeceği yolları doldurmuşlardı. Yolun her iki yakasında kurbanlar kesilmeye hazır bekliyordu, etraf mahşer gibi kalabalıktı.

Ankara Sineması¹ ise İkiçeşmelik yokuş başında idi. Gazi’nin otosu görününce kurbanlar kesiliyor, halk tekbir getiriyordu, kadınlar otoyu öpüyor, oto ancak elle yürütülüyordu. Gazi sinemanın kapısında elimi sıktı, beraberce balkona çıktık, aşağıdaki salona baktı. Bana:

-‘Cemil, neden kadın yok?’ Dedi. Ben:

-‘Paşam, kadınlara yalnız salı günü sinema gösteriyoruz’ dedim. Yaverini çağırıp:

-‘Dışarıdaki kadınları içeri bırakın’ dedi. Salonu dolduran kadınlar Gazi’yi alkışlamaya başladılar.”²

1 Bu sinema sonradan Tan Sineması adını almıştır.

2 Cemil Filmer, Hatıralar, İstanbul 1984, s. 124–126.

Kaynak: Atatürk’ten Gençliğe Unutulmaz Anılar, Ahmet Gürel, Mayıs 2009