Beş Günde Yaratılan Tarih!
Karakter Boyutu
Büyük zafer günlerinde Ankara'da vazifelendirilen Cevat Abbas'ın bir hatırası
BEŞ GÜNDE YARATILAN TARİH!
Büyük zafer günlerinde Ankara'da vazifelendirilen Cevat Abbas'ın bir hatırası - Meşhur çay ziyafeti şaşırtmacasının iç yüzü
Atatürk'ün eski yaveri Cevat Abbas Gürer, büyük taarruz sıralarında Bolu Mebusu olarak B.M.M. inde bulunuyordu. Atatürk, cepheye hareket etmeden evvel kendisine ve Ankara askerî kumandanlığında Fuad Beye (Bulca) birer vazife vermişti. Cevat Abbas merhum bu husustaki hatıralarını şöyle anlatmıştır:
''Büyük Adam'ın 26 Ağustos taarruzu için cepheye hareketinden birkaç saat evvel, en zayıf bir ihtimal için bana ve o zaman Ankara Mevki Kumandanı bulunan Fuad Bulca'ya verdiği vazifenin hatırasını buraya kaydetmekle belirsiz ihtimallere bile Atatürk'ün nasıl ehemmiyet verdiğini göstermek istiyorum.
Atatürk; 26 Ağustosta başlayacak olan taarruzu idare etmek üzere cepheye hareketini herkesten ve her taraftan gizli tuttu. Hükûmetçe yapılacak son tedbirleri aldırttıktan sonra 19 Ağustos gecesi Tuzçölü-Konya üzerinden cepheye hareket edecekti. Hareketinden evvel hareketini gizleme tedbiri olarak da Anadolu Ajansı gazetelere; Çankaya'da Atatürk'ün çay ziyafeti verdiği haberini yaymakta idi.
Doğrusu ben de, Fuad da bu şerefli taarruzun başında bulunacak olan Büyük Kumandanımızın emrinde cepheye gitmek için can atıyorduk.
Beni, Meclisten beraberinde Çankaya'ya getiren Atatürk, mevki kumandanı Yarbay Fuad'ın da köşke gelmesi emrini vermişti. Zaman akşam üzeriydi. Atatürk hareketini gece yapacağı için birkaç saatlik vaktini, bazan heybetli kaşlarını çatarak düşünmeğe dalmakla, bazan da güler sevimli bir yüzle yaptığı ufak tefek lâtifelerle geçiriyordu. Ve fakat, büyük ruhu oturduğu yere sığamıyordu. Bir aralık ayağa kalktı. Köşkün önünden beraberce yürüyerek Çankaya methalindeki birinci nöbetçi kulübesine kadar gittik. Oradan Fuad Bulca'nın geldiğini gördük ve durduk.
Atatürk, yapacağı büyük işe bir an evvel kavuşmak isteyen ve fakat çabuk geçmeyen saatlere kızan bir his içinde nöbetçi kulübesinin hemen arkasında sivrilen tabiî kaya yığını işaret ederek:
- Burada oturalım, emrini verdi.
Kendisi kayanın yüksek yerinde oturdu, biz de dizleri dibinde yer aldık. Üçümüzden başka kimse yoktu. Fuad beni, ben Fuad'ı takviye ederiz düşüncesiyle yapacağı savaş hizmetinden bizi mahrum etmemesini evvelâ ben Atatürk'ten rica ettim. Fuad da aynı ricada bulundu. Atatürk gülerek:
- Sizin her ikinizin Ankara'da işiniz var, alamam, dedi.
Fuad da, ben de bu, alamam, sözünden müteessir olmuştuk. Fakat her ikimizde başka bir mütâlea ile ricamızı tekrar etmeyi münasip bulmadık. Sigaralarımıza sarılmakla teessürümüzü dağıtmaya uğraşırken, oturduğumuz yere yakın bulunan Fuad'ın evinden üç kahve geldi.
Tabiatin kudret ve kuvvetini gösteren bu kaya üzerinde ellerimize gelen bu üç şekerli kahve bana mevhum çay ziyafetini hatırlattı. Gülümsedim ve Atatürk'e:
- Çay ziyafeti birer kuru şekerli kahve ile geçiyor Paşam, dedim.
Bir an için, ''Alamam''dan mütevellit teessürlü sükûmuz bu sözlerimle bozulmuştu. Bu esnada Atatürk:
- İkinizin de burada iki vazifeniz var. Biri Ankara'da sizin gibi yakınlarımın kalması; birkaç güç için hareketimin gizli tutulmasına hizmet edecektir. Her ikiniz de Mecliste, şehirde görüldükçe ve benden bahsolundukça burada olduğumu muhataplarınıza temin edersiniz.
Diğeri, pek zayıf bir ihtimal ise de, çok dikkatli takip olunacak bir iştir. Taarruzda behemehal muvaffak olacağım, ancak binde bir ihtimal dahi olsa; ordunun ileri, geri hareketlerini burada fena tefsir edenler bulunabilir.
Bana dönerek:
- Sen, Mecliste her türlü cereyanı takip eder ve ona göre icabedenleri tenvir edersin. Tezvirata meydan verme, alacağın haberlere nazaran arkadaşları irşad edersin.
Sonra da mevki kumandanı olarak dikkatli ve daima her hadiseye karşı hazır bulun. Ankara efkârına sahip ol.
Ve her ikimize birden:
- Aleyhimize göreceğiniz en ufak hareketleri bile benimseyin. Ve şifre ile bana bildirin. Alacağınız emrime göre kat'î harekete geçersiniz, emirlerini verdi.
Akşam olmuş, karanlık gittikçe koyulaşıyordu. O günlerden itibaren ''Hacet Taşı'' ismini verdiğim, kayayı terkettik. Köşkte hazırlanan sofraya sıralandık. Yemeği müteakip hareket olundu. Ellerini öperek Atatürk'ü uğurladık.
30 Ağustosta kat'î neticeyi alan Atatürk İzmir'e muvasalatında bir şifre ile beni yanına çağırdı. 14 Eylûl sabahı İzmir'de saat sekiz evvelde, gazasını tebrik ve kurtuluşumuzun şükranlarını arz için söze başladığım zaman sözümü kesti:
- Ben vazifemi yaptım. Zaten bunu yapmak her Türke borçtu. Sen şimdi bunları bırak da gel birer kahve içelim, emrinde bulundular.
25 gün fasıla ile içilen iki kahve arasında Atatürk kahramanı Türk ordusuyla beş gün zarfında, parçalanmak istenen Türkiye'ye tam bir hayat ve yenibir tarih yaratmıştı.
30 AĞUSTOS HATIRALARI
Nurer UĞURLU başkanlığında bir kurul tarafından hazırlanmıştır. Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık, Ağustos 2000