Ankara Palas’ta düzenlenen bir çocuk balosunda çok sevdiği, Türk çocukları arasında. (23 Nisan 1929) 

Çocuk Haftası'na Gazi Mustafa Kemal Paşa'nın Yakın ilgisi

23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı Haftasına Gazi Mustafa Kemal Paşa da yakın ilgi göstermiştir. Himaye-i Etfal Cemiyeti yöneticileriyle bir grup çocuğu Çankaya Cumhurbaşkanlığı Köşkü'nde kabul ederek onların bayramlarını kutlamıştır.

23 Nisan 1929 günü Ankara Palas'ta verilen, çocukların düzenledikleri müsamereye katılarak çocuklarla yakından ilgilenmiştir.

Öğrenci Müsameresinde

"Büyük Gazi, bugünü çocuklar arasında geçirdi, onları sevdi, okşadı; çocukların sevinci görülecek şeydi." Gazi, ilk defa kutlanan "Çocuk Bayramı ve Haftası" sebebiyle Ankara Palas'ta Himaye-i Etfal Cemiyeti (Çocuk Esirgeme Kurumu) tarafından 15.00-19.00 saatleri arasında verilen çay ziyafeti ve Çocuk Balosu'na katıldı. Çocuk Balosunda Başvekil İsmet Paşa, Millet Meclisi Reisi Kazım Paşa, bütün vekiller ve mebuslar, eşleri ve çocukları ile hazır bulundular.

Saat tam 15.00'te perde açıldı. Küçük çocuklar hep bir ağızdan İstiklal Marşı'nı söylediler. Az sonra "Harika adında küçük, sevimli bir kız çocuğu" Gazi 'nin Heykeli Karşısında şiirini söyledi ve alkışlarla karşılandı. Arkasından Himaye-i Etfal Marşı söylendi. Daha sonra Başvekil İsmet Paşa'nın oğlu Ömer (İnönü) bir şiir okudu.

Bir süre sonra Gazi, yanında Başyaver Rusuhi Bey olduğu halde Ankara Palas'a geldiler. Kapıda Himaye-i Etfal Genel Başkanı Dr. Fuat (Bulca) ve merkez üyeleri tarafından karşılandılar. Küçük Harika, Gaziye hitaben yazılmış şiiri tekrar okudu. Çok güzel okunan bu şiir herkesin gözlerini yaşarttı ve uzun alkışlar salonda büyük yankılar yaptı.

Program çok zengindi. Yapılan Erzurum dansından sonra Süha Bey, kemanla bir parça çaldı. Azade Hanım "Hesap Dersi'ni söyledi. Ayşe Hanım tarafından İspanyol dansı yapıldı ve 'Doğduğum Gün' şiiri söylendi. Ömer İsmet Bey, 'Anneciğim' ve 'Bahane' şiirlerini söyledi. Arkasından 'Küçük Çiftçiler' güzel temsil edildi. 'Ah Şu Büyükler, 'Badem Hırsızı' monologIarı hayli neşe saçtı. 'Harf Marşı' çok güzel söylendi. Reşit Bey, kanunla bazı parçalar çaldı. 'Kırık Bebek', '23 Nisan' şiirlerini iyi okudular. Kelebek, saat dansları, bilhassa Azerbaycan, Zeybek oyunları çok güzeldi.

Küçük Sevinç'in asker elbisesi ile okuduğu 'Asker Olacağım' şiiri çok beğenildi. Salon çok kalabalıktı. Müsamere misafirler üzerinde neşeli bir iz bırakmıştı. Gazi çocuklara ayrı ayrı iltifat buyuruyordu. Bilhassa 'Asker Olacağım' şiirini söyleyen küçük Sevinç ile ilgilendi. Müsamere saat 19.00' da çocuklara oyuncak dağıtılmasından sonra sona erdi."

Kaynak: A A M Atatürk’te Çocuk Sevgisi, Cemil Sönmez, 2004 Yılı. ISBN: 975-16-1746-4. Sayfa:54-55

İlk Ulusal Bayram ve Çocuk Bayramı Geleneğinin Başlatılması

23 Nisan 1920'de kurulup açılan ilk Türkiye Büyük Millet Meclisi Cumhuriyetin temeli olduğu gibi ilk ulusal bayramımızın da nedeni olmuştur.

Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılışının birinci yıl dönümü olan 23 Nisan 1921 'de Mecliste yapılan görüşmelerde 23 Nisan "Ulusal Egemenlik Bayramı" olarak kabul edilmiştir. 23 Nisan'ın Ulusal Egemenlik Bayramı'nın yanı sıra 23 Nisan Ulusal Egemenlik Ve Çocuk Bayramı olarak da kutlana gelmektedir.

Kurtuluş Savaşı yıllarında Ankara'da bir grup öğretmenle ve öğrencilerin çabaları ve Mustafa Kemal Paşa'nın yakın ilgisiyle gerçekleşen bir başka olay da "Çocuk Bayramı"nın kutlama geleneğinin başlatılmasıdır.

Son Yıllarda Ulusal boyutlara ulaşan, Dünya Çocuk Şenliği biçiminde kutlanan 23 Nisan Ulusal Egemenlik Ve Çocuk Bayramı ilk kez 1921' de Ankara'da Mustafa Kemal'in de katkılarıyla kutlanmıştır. Şöyle ki:

23 Nisan'ın Milli Hakimiyet Bayramı olarak kabul edildiği 23 Nisan 1921 günü, Ankara'da bir grup öğretmenin öncülüğünde öğrencilerle birlikte kutlanan bayrama o gün Atatürk'te katılarak bugünkü 'Çocuk Bayramı' adını koymuştur.

Olayı yaşayan öğretmen Avni Ağaoğlu, Ordinaryüs Prf. Dr. Hıfzı Veldet Velidedeoğlu'na yazdığı mektupta diyor ki:

"Rahmetli Hamdullah Suphi'nin Maarif Vekilliğine getirildiği 1921 yılında Ankara'da Darülmuallimin (Öğretmen Okulu) Mezunları Cemiyeti kurulmuştur. Yönetim Kurulu Başkanlığına da Sivas Mebusu Rahmi Bey seçilmişti. O sırada Ankara'da öğretmen okulu mezunu olan öğretmen az olduğu için, cemiyet üyeliklerine destek olarak bu cemiyeti seven gazeteci, yazar şair, mebus gibi aydın zevat da üyeliğe alınmıştı. Bu üyeler arasında "Yeni Gün" gazetesi sahibi Yunus Nadi, Yusuf Akçora, Ahmet Ağayef, Sait Hikmet, Aka Gündüz gibi seçkin ve olgun kişiler vardı. Cemiyet Ziraat Mektebi yanındaki meydanı çam dallarıyla süsleyerek 23 Nisan'ı ilk defa kutlamak için erkek ve kız mekteplerine davetiye gönderip, çocukların bu bayrama katılmasını istemiştir.

Kız ve erkek talebelerin bir anda bayram yapmasına şiddetle karşı çıkan Vali ve Maarif Müdürü, mektepleri dolaşarak toplantıya katılmamalarını, katılacak öğretmenlerin işten çıkarılacağını ihtar etti. Bunun üzerine Mezunlar Cemiyeti konuyu Mustafa Kemal Paşa'ya şikayete karar vermiş, durumun Paşa'ya arzı için Yunus Nadi Bey'in vasıta olmasını O'ndan rica etmişti. Yunus Nadi Bey, konuyu Mustafa Kemal Paşa'ya anlatınca Paşa, Muallimler Cemiyetinin bayram yapabileceğini, kendisinin de gelerek çocukların bayramını kutlayacağını söylemiş. Bunun üzerine Polis Müdürü Dilaver Bey, mekteplerin bütün talebesini meydanlara bıraktı. Merasim devam ederken Mustafa Kemal Paşa da bir binek oto ile merasim yerine geldi. Çocukların okudukları manzumeleri ve kahramanlık şiirlerini dinledikten sonra kısa bir nutukla onları kutladı. Bu bayramın adının "Hakimiyet-i Milliye ve Çocuk Bayramı" olarak kabul edilmesini söyledi."

23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı'nın "Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı" olarak da kutlanması o yıllarda yasal bir düzenleme yapılmamış olmasına karşın, o günlerden bu günlere dek kutlana gelmektedir.

Kaynak: A A M Atatürk’te Çocuk Sevgisi, Cemil Sönmez, 2004 Yılı. ISBN: 975-16-1746-4.  Sayfa:25-26