Çanakkale Savaşları'na binbaşı rütbesiyle katılan Haydar Mehmet Alganer*, cepheyi imkanları ölçüsünde makinesiyle görüntülemiştir. Haydar Mehmet Alganer'in 17 Haziran 1915 günü 19. Tümeni ziyareti esnasında Kurmay Albay Mustafa Kemal'in Conkbayırı'nda siperdeyken fotoğrafını çekip, ona hediye etmiştir. Atatürk'ün bu fotoğrafını çektiği makinesinin ise Çanakkale Deniz Müzesi'nde sergilenmektedir.

ALBAY HAYDAR ALGANER’İN HATIRA DEFTERİNDEN

"Bugün 17 Haziran 1915... Mustafa Kemal’i Arıburnunda kazandığı parlak zaferden dolayı tebrik etmek, hemde cepheyi görmek için karargaha gittim.

“Mustafa Kemal Bey’in karargâhına vardık. Saat 12.00 civarıydı. Ooo, diyerek iki eski arkadaş samimiyetiyle sarıldık. Çadırın içinde sarılıp öpüştük. Albay olmuş ve Altın Liyakat ve Gümüş Harp madalyaları almış. Kurmay İzzettin de oradaydı. Arıburnu muharebelerini nasıl idare ettiğini anlattı. (17 Haziran)” .

”Gel sana siperleri gezdireyim” dedi. Siperler sakindi. Sadece ara sıra uzakta topçu düellosu oluyordu. Yanında, yaveri, emireri ve çok sevdiği av köpeği vardı.

Arıburnu siperlerini gezdirirken bir mazgaldan düşmanı kovaladıkları sahayı görterdi. Bu sırada yanımdan hiç ayırmadığım fotoğraf makinemi çıkartıp “Müsaade edin bir resminizi çekeyim” dedim. “Peki” dedi. Resmi yeni çekmiştim ki az önce ayrıldığımız siperde bir mermi infilak etti. Mazgalda olmasak yaralana bilir, belkide ölürdük."

^*Albay Haydar Mehmet Alganer

1880'de İstanbul'da doğdu, 1966'da vefat etti.

Haydar Mehmet Alganer, 2 Nisan 1880 tarihinde istanbul’da doğmuştur. Annesi, Sultan Abdülaziz’in Fransızca terciimanı ve edebiyatçı Tahir Ömerzade Halis Efendi’nin kızı Saadet Hanım; babası Bursa Işıklar Askeri Lisesi’nin kurucusu Cihangirli Mehmet Reşit Paşa’dır.

Bursa Işıklar Askeri Lisesi’nde askerlik yaşamına ilk adımını atan ve 1316-5 sicii numarasıyla 1898 yılında Teğmen olarak göreve başlayan Alganer, aynı zamanda Atatürk’ün de okul arkadaşıdır.

Çanakkale Cephesi'nde bulunduğu dönemde binbaşı ve 35 yaşında olan Alganer, 28 Nisan 1915'te Arıburnu'ndaki 16'ncı Kolordu Kurmay Başkanlığı 1'nci Şube Müdürlüğüne tayin edildi. Aynı yıl 28 Mayıs'ta yeniden Gelibolu üzerinden Kolordu Kurmay Başkanı olarak cepheye hareket eden Alganer, 15 Ağustos'ta, 1'nci Kolordu Kurmay Başkanı sıfatıyla Kumkale civarındaki Asya Grubu'nda görev aldı.
Alganer'in cephedeki son görevi ise 1 Kasım 1915'te Uzunköprü civarında bulunan 3'üncü Piyade Tümeni Kurmay Başkanlığı oldu.

Kaynak: Haydar Mehmet Alganer, “Çanakkale Kara Savaşları Günlüğü”; Türkçe Sadeleştirme: Erdoğan Öztürk, Zehra Gülbudak; Yeniden Düzenleyen: Uzm. Şeyda Büyükcan Sayılır; Baskı: Deniz Basımevi Müdürlüğü, 2. Baskı, Mayıs 2010, sayfa 61-62 vd.